ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
57 χρόνια από τη δολοφονία
του αγωνιστή της αντιδικτατορικής αντίστασης Γιάννη Χαλκίδη (1940-1967)
Ο Γιάννης Χαλκίδης γεννήθηκε το 1940 στη Σφενδάμη Πιερίας. Καταγόταν από αγροτική οικογένεια με προοδευτικές ιδέες και με θύματα στους αγώνες για την κοινωνική απελευθέρωση. Έτσι, ο Γιάννης από μικρός σύνδεσε τη ζωή του με τους αγώνες των εργαζομένων .
Στη Θεσσαλονίκη, όπου ήρθε με τ’ αδέρφια του, δούλεψε στην αρχή ως λεβητοποιός και μετά ως ηλεκτροσυγκολλητής. Οργανώθηκε στη Νεολαία της ΕΔΑ και από το 1964 ήταν μέλος της Επιτροπής Πόλης της Δ. Ν. Λαμπράκη.
Με το πραξικόπημα των συνταγματαρχών πέρασε στην παρανομία. Με το ψευδώνυμο Οδυσσέας Ποιμενίδης είχε νοικιάσει το διαμέρισμα της οδού Φιλελλήνων 65 στο συνοικισμό της 25ης Μαρτίου, που το χρησιμοποιούσε για τις ανάγκες της οργάνωσης.
Στις 2 Σεπτεμβρίου 1967, την ώρα που η χουντική κυβέρνηση εγκαινίαζε τη ΔΕΘ, ομάδα του Πατριωτικού Αντιδικτατορικού Μετώπου (ΠΑΜ) επιχείρησε να ανατινάξει κολόνα της ΔΕΗ μπροστά στο Καυταντζόγλειο, βυθίζοντας για λίγο στο σκοτάδι το χώρο της έκθεσης.
Τρεις μέρες αργότερα, τα ξημερώματα της 4ης προς 5η Σεπτεμβρίου 1967 η γιάφκα του ΠΑΜ στην οδό Φιλελλήνων 55 (σήμερα Θ. Νάτσινα)), δέχτηκε την επιδρομή και τα καταιγιστικά πυρά των ασφαλιτών. Ο αιμόφυρτος Γιάννης Χαλκίδης εκτελείται εν ψυχρώ από τον Αντώνη Λεπενιώτη, ενώ τραυματίζεται στο πόδι από σφαίρα ο Γρηγόρης Παντής. Ο τρίτος της ομάδας, ο Νάντης Χατζηγιάννης, συλλαμβάνεται και βασανίζεται άγρια μαζί με τον αείμνηστο Γρηγόρη Παντή.
Στις 26 Νοεμβρίου 1967 το Έκτακτο Στρατοδικείο Θεσσαλονίκης καταδίκασε σε κάθειρξη 20 ετών τους δύο επιζήσαντες από τα δολοφονικά πυρά των Ασφαλιτών. Μαζί τους δικάστηκαν άλλοι 36 αγωνιστές. Από αυτούς, 22 καταδικάστηκαν σε ποινές από ισόβια κάθειρξη έως φυλάκιση με αναστολή.
Η Αστυνομία της Χούντας εμφάνισε το στυγερό αυτό πολιτικό έγκλημα ως «ανταλλαγή πυροβολισμών μετά αναρχοκομμουνιστών που αντέταξαν ένοπλον βίαν εις επιχειρήσαντα την σύλληψίν των αστυνομικά όργανα». Μάλιστα η Χούντα, ένα χρόνο μετά, στις 2/9/1968, παρασημοφόρησε τους δολοφόνους του Γιάννη Χαλκίδη, γιατί, τάχα, 'εις συμπλοκήν μετ’ αναρχοκομμουνιστών εν Θεσσαλονίκη την 4ην Σεπτεμβρίου 1967 έθεσαν την ζωήν των εις σοβαρόν κίνδυνον' (!!!). Ταυτόχρονα με Β.Δ. απονεμήθηκε 'μετάλλιον στρατιωτικής αξίας εις τον μοίραρχον Εμμ. Βαλεργάκην, 'διότι παρέσχεν ουσιώδη συνδρομήν εις αναληφθείσαν επιχείρησιν συλλήψεως αναρχοκομμουνιστών εν Θεσσαλονίκη την 5ης Σεπτεμβρίου 1967'. Όμως, οι αγωνιστές του ΠΑΜ ήταν άοπλοι. Τον Μάιο του 1980 το Κακουργιοδικείο Θεσσαλονίκης αθώωσε τους δολοφόνους του Γιάννη Χαλκίδη, πλην του αρχιβασανιστή μοίραρχου Τετραδάκου.
Στις 11-2-08 το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Θεσσαλονίκης με την ομόφωνη ετυμηγορία του αποκατέστησε την ιστορική αλήθεια, απορρίπτοντας τη μήνυση του βασανιστή Αντώνη Λεπενιώτη κατά του Νάντη Χατζηγιάννη για 'συκοφαντική δυσφήμιση'. Ο Α. Λεπενιώτης, μπροστά στο «κατηγορώ» των θυμάτων του, ομολόγησε, 41 χρόνια μετά, ότι ο Γιάννης Χαλκίδης δολοφονήθηκε από την ομάδα των Ασφαλιτών στην οποία συμμετείχε.
Καθώς ο Γιάννης Χαλκίδης κατοικούσε και δρούσε πολιτικά στους Αμπελόκηπους Θεσσαλονίκης, η κεντρική οδός του δήμου φέρει το όνομά του. Επίσης ο Δήμος Αμπελοκήπων καθιέρωσε τα Χαλκίδεια, ετήσιες πολιτιστικές εκδηλώσεις στη μνήμη του.
Στις 3/10/2014, ο Δήμος Θεσσαλονίκης, τιμώντας στο πρόσωπο του Γιάννη Χαλκίδη όσους / ες έδωσαν τη ζωή τους στον αγώνα ενάντια στη χούντα, μετονόμασε το τμήμα της οδού Κωσνταντινουπόλεως, από τη συμβολή της με την οδό Κ. Καραμανλή έως και την οδό Μαρασλή, σε ‘οδό Γιάννη Χαλκίδη’, σύμφωνα με την από 05/06/2014 απόφαση του Δ. Σ. Θεσσαλονίκης.
Από τη μετονομασία της οδού Κωνσταντινουπόλεως σε Γ. Χαλκίδη (3-10-2014)
Καλούμε τους συναγωνιστές/τριες του - μέλη του Σ.Φ.Ε.Α., αλλά και τους πολίτες της Θεσσαλονίκης, να παραστούν στην εκδήλωση τιμής την Πέμπτη 5 Σεπτεμβρίου, στις 7 μ.μ., στον τόπο της θυσίας του, στην οδό Γιάννη Χαλκίδη 20, πρώην Κωνσταντινουπόλεως 164α – δίπλα στη Διεύθυνση Βιώσιμης Κινητικότητας και Δικτύων του Δήμου Θεσσαλονίκης.
Αθήνα 1 - 9 - 2023