Επιλέχτηκε για τη στέγαση του ΕΑΤ-ΕΣΑ, γιατί βρισκόταν στο κέντρο της Αθήνας, ήταν απομονωμένος χώρος, αρκετά μακριά από κατοικημένες περιοχές.
Το Ειδικό Ανακριτικό Τμήμα της Ελληνικής Στρατιωτικής Αστυνομίας, το γνωστό μας ΕΑΤ-ΕΣΑ, δεν δημιουργήθηκε από τη στρατιωτική χούντα της 21ης Απριλίου, όπως όλοι μας νομίζαμε. Δημιουργήθηκε το 1951, ως απόρροια του ανελεύθερου, αυταρχικού και αντιδραστικού κράτους, που οικοδομήθηκε στη χώρα μας μετά τη λήξη του εμφύλιου πολέμου. Ανακριτικά καθήκοντα για λογαριασμό του στρατού ξηράς, ασκούσε μέχρι τότε το σώμα της Χωροφυλακής, που αποτελούσε τον φόβο και τον τρόμο των πολιτών, ιδιαίτερα στην επαρχία.
Οι άντρες του νεοσύστατου αυτού σώματος, είχαν ειδική διακριτή στολή, περιπολούσαν στους πολυσύχναστους χώρους των μεγάλων πόλεων, σκορπίζοντας τον τρόμο στους αγωνιστές της εθνικής αντίστασης (όσους δεν ήταν εξόριστοι)και στις οικογένειές τους, τρομοκρατώντας κάθε δημοκρατικό πολίτη, που κατά τη γνώμη τους δεν εμφορείτο από εθνικά ελληνοχριστιανικά φρονήματα. Οι Εσατζήδες, έτσι τους έλεγε ο λαός μας, περιπολούσαν κρατώντας στα χέρια τους ξύλινα ρόπαλα, τα γνωστά μας και σήμερα κλομπ.
Αυτό το Σώμα, που διέθετε εμπειρία και ειδική εκπαίδευση, αξιοποίησε στο έπακρο το δικτατορικό καθεστώς μετά την επιβολή του, ορίζοντας ως διοικητή του έναν από τους πλέον αντιδραστικούς αξιωματικούς του στρατού, τον Δημήτρη Ιωαννίδη. Επί των ημερών του, η δύναμη του ΕΑΤ-ΕΣΑ έφτασε τους 20.000 άνδρες. Η επιλογή των ανδρών και των αξιωματικών, γινόταν από τους στρατεύσιμους, με βάση τα «κοινωνικά τους φρονήματα» όπως αυτά αναγράφονταν στα περιβόητα «πιστοποιητικά κοινωνικών φρονημάτων» που εξέδιδε η χωροφυλακή και η αστυνομία πόλεων. Με την ειδική εκπαίδευση που υποβάλλονταν μετατρέπονταν σε σωστούς γενίτσαρους στη διάθεση των ανωτέρων τους, για την εφαρμογή σωματικών και ψυχολογικών βασανιστηρίων και επιστημονικών ανακριτικών μεθόδων σε κρατούμενους πολίτες και στρατιωτικούς.
Το σώμα αυτό, λόγω της βαρβαρότητας των μεθόδων που εφάρμοζε πάνω στους πολιτικούς κρατούμενους που προσάγονταν εκεί, γρήγορα έγινε μισητό στη νεολαία και στους εργαζόμενους. Το σύνθημα που κυριαρχούσε στις πρώτες μεγαλειώδεις κινητοποιήσεις της μεταπολίτευσης «ΕΣΑ, Ες Ες, βασανιστές».
Στη δίκη της Χαλκίδας, δίκη που προκλήθηκε από τους βασανισθέντες αγωνιστές, οι πρωτεργάτες της Χούντας και οι κορυφαίοι βασανιστές- Θεοφιλογιαννάκος, Πέτρου , Χατζηζήσης, κ.λ.π.- κάθισαν στο σκαμνί του κατηγορουμένου, αλλά έπεσαν τελικά στα μαλακά, μιας και το αδίκημα της επιβολής της στρατιωτικής δικτατορίας θεωρήθηκε τότε ως στιγμιαίο.
Στην απόφαση αυτή, του δικαστηρίου της Χαλκίδας, απόφαση που ήταν σε προφανή αντίθεση με το λαϊκό αίσθημα, το νεολαιίστικο και λαϊκό κίνημα απάντησε με το σύνθημα «ΕΣΑ, Ες Ες, βασανιστές», και «Δώστε τη ΧΟΥΝΤΑ στο Λαό».
Κάτω από την λαϊκή κατακραυγή, το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας υποχρεώθηκε να προβεί στη μετονομασία του ΕΑΤ-ΕΣΑ σε «Στρατονομία».