ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΝΟΜΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΔΗΜΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ
ΑΡΙΘΜ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ: 480 /15-07-2024
ΑΡΙΘΜ. ΠΙΝΑΚΑ: 05
Απόσπασμα από το πρακτικό της 22ης τακτικής συνεδρίασης έτους 2024 του
Δημοτικού Συμβουλίου
ΑΠΟΦΑΣΗ:
Εγκρίνει ομόφωνα την απονομή τιμητικής διάκρισης-τιμής ένεκεν στο
σωματείο «Σύνδεσμος Φυλακισθέντων Εξορισθέντων Αντιστασιακών
(ΣΦΕΑ) 1967-1974», στην Αστική μη Κερδοσκοπική Εταιρεία με την
επωνυμία «Φίλοι του Χώρου Μνήμης της Αντιδικτατορικής Αντίστασης
1967-1974 στη Θεσσαλονίκη» και στο πλήρωμα του Α/Τ «Βέλος», εν όψει
της επετείου της συμπλήρωσης 50 χρόνων από την αποκατάσταση της
Δημοκρατίας στη χώρα μας
Σήμερα στις 15-07-2024 ημέρα Δευτέρα και ώρα 16:00 το Δημοτικό Συμβούλιο συνήλθε
σε διά ζώσης συνεδρίαση στο Δημοτικό Κατάστημα, ύστερα από έγγραφη πρόσκληση του
Προέδρου του προς όλους τους Συμβούλους, που επιδόθηκε στις 11-07-2024, σύμφωνα
με τις διατάξεις του άρθρου 67 του Ν. 3852/2010 όπως ισχύει, και σύμφωνα με το άρθρο
11 του Ν. 5043/2023.
Από τα 43 μέλη ήταν:
Παρόντες: 37
1. Βούγιας Σπυρίδων
2. Αηδονόπουλος Χαράλαμπος (Χάρης)
3. Αγκαθίδου Δήμητρα
4. Αρβανίτης Γεώργιος
5. Βασιλόπουλος Κωνσταντίνος
6. Γάκης Βασίλειος
7. Γιαννακίδου Κυριακή (Κούλα)
8. Δημαρέλος Γεώργιος
9. Διαμαντάκης Βασίλειος
10. Ζαχαριάδης Λάζαρος
11. Ζέρβας Κωνσταντίνος
12. Ζιώγας Αθανάσιος (Σάκης)
13. Θεοδωράκη Έφη
14. Καζαντζίδης Παντελεήμων
15. Καλόγηρος Στέργιος
16. Κέκη Μαρία
17. Κίρλας Δημήτριος
18. Κούπκας Μιχαήλ
19. Κυριζίδης Εφραίμ (Μάκης)
20. Κωνσταντινίδης Μιχαήλ
21. Λειψιστινού Θεοδώρα
22. Μήτος Δαμιανός (Νούλης)
23. Μονοπόρτης Σαράντης
24. Νικηφορίδης Πρόδρομος
25. Πέγκας Σπυρίδων (Σπύρος)
26. Πρίττας Αθανάσιος (Σάκης)
27. Σαμαντζίδης Μηνάς
28. Σκούτας Δημήτριος
29. Τζελέπης Σπύρος
30. Τζελέπης Χρήστος
31. Τομπουλίδης Βασίλειος
32. Τουρσουνίδης Γεώργιος
33. Τρεμόπουλος Μιχαήλ
34. Τσαβλής Δρόσος
35. Τσιαπακίδης Κωνσταντίνος
36. Τσούλιας Στέλλιος
37. Χατζηθεόκλητος Ευθύμιος
Απόντες: 6
1. Αλατσίδου Ελισάβετ
2. Αντωνιάδου Ελένη
4. Ιακώβου Κωνσταντίνος
5. Μπουτάρης Ιωάννης
2
3. Δημητριάδης Σωκράτης
6. Χρυσίδου Ελένη (Έλλη)
Από τους 6 Προέδρους των Δημοτικών Κοινοτήτων Θεσσαλονίκης και Δημοτικής Ενότητας
Τριανδρίας:
Παρόντες: 5
1. Ακριβάκη Άννα (Άννυ) (Α΄ Δημοτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης)
2. Σαμαράς Αγαπητός (Β΄ Δημοτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης)
3. Καλαϊτζίδου Ελισάβετ (Βέτα) (Γ΄ Δημοτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης)
4. Παπαθωμά Ελευθερία (Ρίτσα) (Δ΄ Δημοτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης)
5. Γιαχούδης Δημήτριος (Δημοτική Ενότητα Τριανδρίας)
Απόντες: 1
1. Σύλλης Εμμανουήλ (Μανόλης) (Ε΄ Δημοτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης)
Μετά τη διαπίστωση απαρτίας, ο Πρόεδρος κήρυξε την έναρξη της Συνεδρίασης στην
οποία κλήθηκε και ήταν παρών ο Δήμαρχος, Στυλιανός Αγγελούδης, σύμφωνα με το
άρθρο 67 παρ. 6 του Ν. 3852/2010, όπως ισχύει.
Τα πρακτικά της Συνεδρίασης τηρήθηκαν από την Αναπληρώτρια Προϊσταμένη του
Τμήματος Διοικητικής Υποστήριξης Δημοτικού Συμβουλίου, Αγνή Κόλια, και από την
υπάλληλο του ανωτέρω Τμήματος, Ελισάβετ Τσακιλιώτου.
Ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου αναφέρθηκε στο Εκτός Ημερησίας Διάταξης
Θέμα «Απονομή τιμητικής διάκρισης-τιμής ένεκεν στο σωματείο «Σύνδεσμος
Φυλακισθέντων Εξορισθέντων Αντιστασιακών (ΣΦΕΑ) 1967 -1974», στην Αστική μη
Κερδοσκοπική Εταιρεία με την επωνυμία “Φίλοι του Χώρου Μνήμης της Αντιδικτατορικής
Αντίστασης 1967-1974 στη Θεσσαλονίκη” και στο πλήρωμα του Α/Τ «Βέλος», εν όψει
της επετείου της συμπλήρωσης 50 χρόνων από την αποκατάστασης της Δημοκρατίας
στη χώρα μας»
και έθεσε αυτό σε ψηφοφορία.
Το Δημοτικό Συμβούλιο αφού έλαβε υπόψη το υπ’ αρ. πρ. 162235/15-07-2024
υπηρεσιακό σημείωμα της Διεύθυνσης Βαφοπουλείου Πνευματικού Κέντρου και
Αρχείων, ψήφισε ομόφωνα το κατεπείγον του θέματος σύμφωνα με το άρθρο 67 του Ν.
3852/2010, όπως ισχύει.
Κατόπιν ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου εισηγήθηκε το Εκτός Ημερησίας
Διάταξης Θέμα αναφερόμενος στην υπ’ αρ. πρ. 162172/15-07-2024 εισήγηση της
Διεύθυνσης Βαφοπουλείου Πνευματικού Κέντρου και Αρχείων, το σκεπτικό της
οποίας έχει ως εξής:
«Σχετικά με το θέμα σας γνωρίζουμε τα εξής:
Α. Το σωματείο με την επωνυμία “Σύνδεσμος Φυλακισθέντων Εξορισθέντων
Αντιστασιακών (ΣΦΕΑ) 1967 -1974” ιδρύθηκε το 1975 από εκείνους που συνέβαλαν με
την αντίστασή τους και τους αγώνες τους στην κατάρρευση της χούντας έχοντας σκοπό,
μεταξύ των άλλων, τη δίωξη των εγκλημάτων της δικτατορίας, την κάθαρση του δημόσιου
βίου από τα δικτατορικά στοιχεία και καταστάσεις, την αποκατάσταση των θυμάτων της
δικτατορίας, την ίδρυση και την λειτουργία μουσείου αντιδικτατορικής αντίστασης,
βιβλιοθήκης κέντρου μελέτης και τεκμηρίωσης της ιστορικής μνήμης στον χαρακτηρισμένο
3
μνημειακό χώρο του πρώην στρατοπέδου ΕΑΤ-ΕΣΑ ειδικότερα στα κτίρια με στοιχεία 5 και
6.
Έτσι δημιουργήθηκε ο εν λόγω χώρος μνήμης με τη συνδρομή της Βουλής των Ελλήνων
και του Δήμου Θεσσαλονίκης. Ο χώρος επελέγη επειδή την περίοδο της δικτατορίας,
τμήμα του ιστορικού κτηρίου στέγαζε την Κρατική Υπηρεσία Πληροφοριών (Κ.Υ.Π.), η
οποία, αντί των καθηκόντων της που ορίζουν οι νόμοι μιας συντεταγμένης πολιτείας,
καταδίωκε, ανέκρινε, συλλάμβανε και βασάνιζε αγωνιστές της δημοκρατίας. Στο χώρο της
ΚΥΠ άφησε την τελευταία του πνοή μετά από βασανιστήρια το κορυφαίο στέλεχος του
αντιδικτατορικού αγώνα στη Θεσσαλονίκη και πρώην βουλευτής της Αριστεράς Γιώργης
Τσαρουχάς. Στις εγκαταστάσεις αυτές με προσπάθειες αντιστασιακών οργανώσεων και
αγωνιστών, δημιουργήθηκε ένας μικρός εκθεσιακός χώρος μνήμης και απόδοσης τιμής
στους ανθρώπους που αγωνίστηκαν εναντίον της δικτατορίας στη Θεσσαλονίκη την
περίοδο 1967 – 1974.
Στη δημιουργία του συνέβαλε καθοριστικά μία εθελοντική ομάδα η οποία συγκέντρωσε,
τεκμηρίωσε και ψηφιοποίησε μεγάλο όγκο ιστορικών ντοκουμέντων της περιόδου. Στο
ψηφιακό υλικό προστέθηκαν και αυθεντικά αντικείμενα, όπως γραφομηχανές, πολύγραφοι
και άλλα είδη, με τα οποία οι αγωνιστές τύπωναν και μοίραζαν παράνομα αντιχουντικά
έντυπα και προκηρύξεις. Από το υλικό που συγκεντρώθηκε επελέγησαν τεκμήρια από τη
δράση των αντιστασιακών οργανώσεων, από τις δίκες στα στρατοδικεία, από τους τόπους
φυλάκισης και εξορίας των αγωνιστών, ώστε να γίνεται πληρέστερη η παρουσίαση της
περιόδου. Στον Χώρο Μνήμης αναδείχθηκε και ο σημαντικός αγώνας των ίδιων των
στρατιωτικών ενάντια στη δικτατορία που οργανώθηκε από επίορκους αξιωματικούς. Με
σύγχρονη μουσειακή αντίληψη, σε μόλις 33 τετραγωνικά μέτρα, με τη χρήση και της
ψηφιακής τεχνολογίας, οι επισκέπτες του Μουσείου μπορούν να περιηγηθούν στην εποχή,
αλλά και να αισθανθούν το μεγαλείο του αγώνα απλών ανθρώπων που αντιτάχτηκαν στην
τυραννία, διασώζοντας την τιμή και την αξιοπρέπεια της πατρίδας.
Το σημαντικό αυτό μουσείο επισκέπτονται πολίτες, ομάδες από διάφορους φορείς και
σχολεία, όπου με εκπαιδευτικά προγράμματα οι μαθητές εμπεδώνουν τις αξίες της
δημοκρατίας, της αξιοπρέπειας του ανθρώπου, τον σεβασμό της ανθρώπινης ζωής, να
αποδοκιμάζουν κάθε μορφή βίας και γενικότερα διαπαιδαγωγούνται να αναγνωρίζουν
πόσο σημαντικό είναι η διατήρηση της ιστορικής μνήμης και να αγωνίζονται για τα αγαθά
της ελευθερίας.
Το έργο επομένως του εν λόγω μοναδικού στην πόλη μας και στη χώρα μας σωματείου
είναι αξιόλογο και ως προς τη διαπαιδαγώγηση των νέων γενεών, αλλά και ως προς την
ανάδειξη των ιστορικών γεγονότων, στην καταγραφή και τεκμηρίωση αυτής της ιστορικής
περιόδου με τη λειτουργία του μουσείου, αλλά και άλλων δράσεων, συνεδρίων, μουσικών
εκδηλώσεων, ψηφισμάτων κ.ά.
Β. Η Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία με την επωνυμία “Φίλοι του Χώρου Μνήμης της
Αντιδικτατορικής Αντίστασης 1967-1974 στη Θεσσαλονίκη” ιδρύθηκε τον Οκτώβριο του
2021. Στους σκοπούς της Εταιρείας περιλαμβάνεται η προβολή του Χώρου Μνήμης και
των αξιών και ιδανικών που αυτός εκπροσωπεί, ιδιαίτερα προς τη νεολαία και τους πολίτες
της Θεσσαλονίκης και της Βόρειας Ελλάδος. Με πολιτιστικές και καλλιτεχνικές εκδηλώσεις,
με εκδόσεις βιβλίων και εντύπων, με ξεναγήσεις σχολείων και άλλων ομάδων, με
εκπαιδευτικά προγράμματα, ημερίδες, συνέδρια και με κάθε πρόσφορο τρόπο επιδιώκεται
να αναδειχθεί η αντιδικτατορική αντίσταση στη Θεσσαλονίκη. Στους σκοπούς της Εταιρείας
περιλαμβάνεται επίσης η έρευνα και ο διαρκής εμπλουτισμός των εκθεμάτων του Χώρου
Μνήμης, καθώς και η δημιουργία ενός ψηφιακού αρχείου τεκμηρίων της περιόδου, το
οποίο θα βρίσκεται στη διάθεση της ιστορικής έρευνας. Ήδη υλοποιείται ένα μεγάλο
πρόγραμμα με ψηφιακή καταγραφή μαρτυριών γυναικών απ’ όλη την Ελλάδα που
έδρασαν στην αντιδικτατορική αντίσταση ή συμμετείχαν στα «μετόπισθεν» με αφανείς
δράσεις.
Τα μέλη της Εταιρείας είναι άνθρωποι διαφόρων δημοκρατικών χώρων που πιστεύουν
στις καταστατικές αρχές της Εταιρείας, απόγονοι των αγωνιστών, καθώς και άτομα που
συνέδραμαν στη δημιουργία του Χώρου Μνήμης. Στόχος είναι η ανάδειξη και καλλιέργεια
των διαχρονικών αξιών, της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της αξιοπρέπειας, της
4
υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των αγωνιστικών παραδόσεων που
κληροδότησαν στις νεότερες γενιές οι αγωνίστριες και αγωνιστές κατά της δικτατορίας.
Το έργο της εν λόγω Αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρίας ως προς τον χώρο Μνήμης, που
λειτουργεί με την ευθύνη του Συνδέσμου Φυλακισθέντων – Εξορισθέντων Αντιστασιακών
1967-1974 και τιμά τους αγωνιστές της Δημοκρατίας και της Ελευθερίας στη Θεσσαλονίκη
την περίοδο της δικτατορίας είναι η ηθική και υλική υποστήριξή του και η πνευματική
συνδρομή του, σημαντικό έργο για τη βιωσιμότητά του μουσείου στο παρόν και στο μέλλον
και γενικότερα στην ανάπτυξή του.
Γ. Είναι γνωστή η ιστορική σημασία και η διεθνής απήχηση της ‘ανταρσίας’ του
πληρώματος του Α/Τ ΒΕΛΟΣ εναντίον της δικτατορίας των συνταγματαρχών τον Μάιο του
1973 στην οποία επέφερε πλήγμα και σήμερα λειτουργεί ως πλωτό μουσείο του
αντιδικτατορικού αγώνα στην πόλη μας. Θα αναφέρουμε όλα τα ονόματα του πληρώματος
εις ένδειξη τιμής και μνήμης με σημείωση σε εκείνους που έχουν εκδημήσει από τη ζωή:
Αντιπλοίαρχος Παππάς Νικόλαος +
Σημαιοφόροι Προκοπάκης Ηρακλής
Ζησιμόπουλος Νικόλαος +
Ματαράγκας Κωνσταντίνος
Γκορτζής Κωνσταντίνος
Στράτος Γεώργιος
Χατζηπέρος Παναγιώτης
Αρχικελευστές Κωνσταντινίδης Κωνσταντίνος
Καραμίχας Κωνσταντίνος +
Σαραφιανός Γεώργιος
Καλλίνος Παναγιώτης
Ρουσσόπουλος Δημήτριος +
Πανούσης Διονύσιος
Κιμιγκέλης Γεώργιος +
Επικελευστές Ρεντζής Ευάγγελος
Μηλιώτης Σπυρίδων +
Βιτάλης Ανδρέας
Αυγερινός Αριστείδης +
Γούτσος Γεώργιος +
Σπυριδάκης Εμμανουήλ +
Σαμψών Μιχαήλ
Δ. Κελευστές Αλοίζος Νικόλαο +
Γκαρούτσος Ιωάννης
Αντωνίου Γεώργιος +
Αγγελής Παναγιώτης +
Ελευθεριάδης Ιωάννης
Θεοδωρίδης Γεώργιος
Αβραάμ Αλέξανδρος
Ασημίνας Γεώργιος.+»
Ακολούθησε διαλογική συζήτηση.
Στη συνέχεια ο Πρόεδρος κάλεσε τα μέλη να ψηφίσουν σχετικά με το θέμα.
Το Δημοτικό Συμβούλιο αφού έλαβε υπόψη :
•
την υπ’ αρ. πρ. 162172/15-07-2024 εισήγηση της Διεύθυνσης Βαφοπουλείου
Πνευματικού Κέντρου και Αρχείων με το υπ’ αρ. πρ. 162235/15-07-2024
Υπηρεσιακό Σημείωμα
•
τον νέο Οργανισμό Εσωτερικών Υπηρεσιών του Δήμου Θεσσαλονίκης (ΦΕΚ
3360/τ. Β΄/2012, ΦΕΚ 190/τ. Β΄/2013 και ΦΕΚ 1299/τ.Β΄/2021)
•
τον κανονισμό λειτουργίας του Δημοτικού Συμβουλίου
5
•
το άρθρο 75 του Ν. 3463/2006 «Αρμοδιότητες – Άσκηση αρμοδιοτήτων Δήμων και
Κοινοτήτων» όπως ισχύει
•
τα άρθρα 65, 67 και 69 του Ν. 3852/2010, όπως ισχύουν
προχώρησε σε ψηφοφορία.
Αποχώρησαν πριν τη συζήτηση του θέματος οι Δ.Σ. Κ. Ζέρβας, Ε. Κυριζίδης, Χ.
Αηδονόπουλος
Κατόπιν των ανωτέρω το Δημοτικό Συμβούλιο ενέκρινε το θέμα και προχώρησε στη λήψη
της παρακάτω απόφασης:
ΑΠΟΦΑΣΙΣΕ ΟΜΟΦΩΝΑ
Εγκρίνει την απονομή τιμητικής διάκρισης-τιμής ένεκεν στο σωματείο «Σύνδεσμος
Φυλακισθέντων Εξορισθέντων Αντιστασιακών (ΣΦΕΑ) 1967-1974», στην Αστική μη
Κερδοσκοπική Εταιρεία με την επωνυμία «Φίλοι του Χώρου Μνήμης της Αντιδικτατορικής
Αντίστασης 1967-1974 στη Θεσσαλονίκη» και στο πλήρωμα του Α/Τ «Βέλος» για τους
λόγους που αναφέρονται στο σκεπτικό της απόφασης και για τους αγώνες και την
αντίσταση των μελών τους στο δικτατορικό καθεστώς συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο
στην αποκατάσταση της δημοκρατίας, εν όψει του εορτασμού της συμπλήρωσης 50
χρόνων από το γεγονός αυτό.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΒΟΥΓΙΑΣ
50 ΧΡΟΝΙΑ ΑΓΩΝΩΝ
ΓΙΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΡΟΚΟΠΗ
Κύριε Δήμαρχε, Αγαπητοί συμπολίτες, αγαπητές συμπολίτισσες,
Σαν αύριο, μισό αιώνα πριν,κατέρρεε η επτάχρονη δικτατορία υπό το βάρος της προδοσίας της Κύπρου και των εγκλημάτων που είχε διαπράξει, αλλά και από τη δράση της αντιδικτατορικής αντίστασης. Ταυτόχρονα άνοιγε η πιο μακρά περίοδος αβασίλευτης κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, η Μεταπολίτευση, γεμάτη αγώνες και διεκδικήσεις.
Αποτίουμε φόρο τιμής στην ιερή μνήμη των αγωνιστών και αγωνιστριών της αντιδικτατορικής αντίστασης που έπεσαν στο δίκαιο αγώνα. Σε όσουςκαι όσες χάσαμε πρόωρα από τα ανεπούλωτα τραύματα και τις κακουχίες της φυλακής και της εξορίας, αλλά και πρόσφατα, σε άνιση μάχη κι αγώνα, με ανήκεστα νοσήματα. Παρά τους κομπασμούς των πραξικοπηματιών ότι η δήθεν ‘επανάστασή΄ τους ήταν ‘αναίμακτος΄, υπάρχουν 247 διακριβωμένες περιπτώσεις θανάτων με ηθικό ή φυσικό αυτουργό τη χούντα. Εκφράζουμε τα βαθιά συλλυπητήριά μας προς τις οικογένειες όλων των θυμάτων της χούντας για την απώλεια των προσφιλών τους προσώπων.
Η δικτατορία δεν ήταν ‘κεραυνός εν αιθρία’ ή απλώς ‘η ανταρσία μιας ομάδας επίορκων αξιωματικών’. Αντίθετα, το μετεμφυλιακό καθεστώς και το ‘βαθύ κράτος’ (Παλάτι - Στρατός - Σώματα Ασφαλείας) ζέσταιναν στον κόρφο τους το ‘αυγό του φιδιού’ και λειτούργησαν, τελικά, ως εκκολαπτική μηχανή της Χούντας.
Το ‘πράσινο φως’ για το πραξικόπημα άναψε στην Ουάσιγκτον το Φλεβάρη του 1967. ΄Θυσιάσαμε την ελληνική δημοκρατία στον ‘Ψυχρό Πόλεμο’, είχε ομολογήσει κυνικά ο τέως πρόεδρος Μπιλ Κλίντον κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα. Γιατί οι ΗΠΑ δεν τηρούσαν απλώς ‘μια στάση ανοχής προς τους δικτάτορες’, ή ότι τάχα ‘αιφνιδιάστηκαν’ από το πραξικόπημα, αντίθετα, αλλά οι τότε κυβερνήσεις τους συνέβαλαν με κάθε τρόπο στην επιβίωση του τυραννικού καθεστώτος.
Η Θεσσαλονίκη συνέβαλε σημαντικά στον αγώνα κατά της Χούντας. Με την επικράτηση του πραξικοπήματος άρχισαν να συγκροτούνται και να δρουν οι αντιστασιακές οργανώσεις ΠΑΜ, Ρήγας Φερραίος, Δημοκρατική Άμυνα, Σπουδαστική - Λαϊκή Πάλη, Κίνημα 29ης Μαΐου, Αντι-ΕΦΕΕ, ΚΚΕ-ΚΝΕ, ΟΚΝΕΘ, OMΛΕ, ΕΚΚΕ-ΑΑΣΠΕ, ΠΑΚ αλλά και ανένταχτοι αγωνιστές.
Βαρύ το τίμημα: τρεις δολοφονημένοι: ο ΕΔΑίτης αγωνιστής Βασίλης Μπεκροδημήτρης (24-4-1967, στο Αστυνομικό Τμήμα Χαριλάου), το στέλεχος των Λαμπράκηδων Γιάννης Χαλκίδης (5-9-1967, γωνία Φιλελλήνων-Κωνσταντινουπόλεως) ο βουλευτής της ΕΔΑ Γιώργης Τσαρουχάς (9-5-1968, στην ΚΥΠ του Γ΄ Σ.Σ., σήμερα Πολεμικό Μουσείο). Εκατοντάδες οι ΄προληπτικώς εκτοπισμένοι΄ στα ξερονήσια, πάνω από 100 οι καταδικασμένοι σε βαριές ποινές, 12 σε ισόβια κάθειρξη.
Διαρκής παρακαταθήκη αυτού του αγώνα στη Θεσσαλονίκη είναι ο Χώρος Μνήμης ‘Διότι δεν συνεμορφώθην΄, που δημιούργησε ο Σύνδεσμός μας και με την συνδρομή της Βουλής, στο Πολεμικό Μουσείο της πόλης μας, που, στη διάρκεια της χούντας, ήταν άντρο βασανιστηρίων των αγωνιστών, αγωνιστριών της αντιδικτατορικής αντίστασης.
Ωστόσο, με την επίκληση χουντικών διαταγμάτων του 1969 και 1972, που δυστυχώς εξακολουθούν να ισχύουν, αμφισβητείται η παραμονή στο Πολεμικό Μουσείο του απέριττου αυτού μνημονικού χώρου, που, με το ενημερωτικό υλικό και τα αυθεντικά ντοκουμέντα της αντιδικτατορικής δράσης, λειτουργεί ως ένα ‘διαρκές σχολείο δημοκρατίας’, ιδιαίτερα για τη νέα γενιά. Εκφράζουμε, κ, Δήμαρχε, τις ευχαριστίες μας για την επιστολή που στείλατε στον γ.γ. του ΥΕΘΑ, υποστηρίζοντας την παραμονή μας στον μαρτυρικό αυτό χώρο, που θα έπρεπε ήδη να έχει κηρυχθεί σε χώρο ιστορικής μνήμης.
Η δικτατορία ποτέ δεν κατάφερε να αποκτήσει λαϊκή βάση, γιατί ήταν ένα βάρβαρο, καταπιεστικό καθεστώς. Ήδη, όμως, είχε αρχίσει η ανοιχτή αμφισβήτησή της με την κατάληψη της Νομικής τον Φλεβάρη-Μάρτη του 1973 και το Κίνημα του Ναυτικού, με την ανταρσία του αντιτορπιλικού «Βέλος» τον Μάιο του 1973, που αποτέλεσε σημαντικό πλήγμα για το δικτατορικό καθεστώς, σηματοδοτώντας την αρχή του τέλους του. Ζητούμε, μετά τον ασφαλή ελλιμενισμό του, να γίνει και πάλι επισκέψιμο για τους πολίτες, το σύμβολο αυτό της αντιδικτατορικής αντίστασης μέσα στους κόλπους των Ενόπλων Δυνάμεων.
Εκεί, όπου είχαν «σκάψει» οι αντιδικτατορικές οργανώσεις, βλάστησε ένα ανατρεπτικό νεολαιίστικο κίνημα, που ενσωμάτωνε τις καλύτερες αγωνιστικές παραδόσεις του λαού μας και εμπνεόταν από το διεθνές κίνημα αμφισβήτησης των νέων. Ήταν η γενιά της εξέγερσης του Πολυτεχνείου. Πνίγοντας στο αίμα την εξέγερση, η Χούντα δεν απέφυγε το μοιραίο. Αντίθετα επιτάχυνε την πτώση της με την ανατροπή του προέδρου Μακάριου, που οδήγησε στην κατοχή και διχοτόμηση της Κύπρου.
Η μετάβαση από τη δικτατορία στον κοινοβουλευτικό πολίτευμα, που καθιερώθηκε ως 'Μεταπολίτευση', άφησε στο απυρόβλητο πολλούς υπηρέτες της Χούντας, ώστε να παριστάνουν ακόμη και σήμερα τους 'εθνοσωτήρες', γιατί στηρίχτηκε στις παρασκηνιακές συναλλαγές των αμερικανο-ΝΑΤΟικών ηγετικών κύκλων με τις συντηρητικές προδικτατορικές πολιτικές δυνάμεις της χώρας, γεγονός που δεν ικανοποιούσε τη λαϊκή απαίτηση για ριζικές πολιτικές και κοινωνικές αλλαγές: για Εθνική Ανεξαρτησία, Λαϊκή Κυριαρχία, Κοινωνική Δικαιοσύνη - πάγια αιτήματα του λαϊκού κινήματος.
Αλλά η δυναμική της αντιδικτατορικής αντίστασης, το πληγωμένο εθνικό συναίσθημα από την προδοσία της Κύπρου, η λαϊκή απαίτηση για την τιμωρία των πραξικοπηματιών και για πραγματική αποχουντοποίηση – 'δώστε τη χούντα στο λαό' - κατέβασαν τον κόσμο στους δρόμους και οδήγησαν στην κατάργηση των ανελεύθερων νόμων, των έκτακτων μέτρων, των ιδεολογικών-πολιτικών διακρίσεων της αναιμικής μετεμφυλιακής 'βασιλευομένης Δημοκρατίας'.
Οι μεταδικτατορικές δημοκρατικές – κοινωνικές κατακτήσεις δεν αποτελούν παραχωρήσεις των κυβερνήσεων της «μεταπολίτευσης», αλλά είναι καρπός παρατεταμένων κοινωνικών αγώνων. Σήμερα αυτές οι κοινωνικές κατακτήσεις της Μεταπολίτευσης δοκιμάζονται ή καταργούνται καθημερινά, γιατί θεωρούνται ‘βαρίδια’ από τους θιασώτες του αγοραίου νεοφιλελευθερισμού.
Χαιρετίζουμε τους αγώνες των εργαζομένων και των νέων για αξιοπρεπή εργασία, για Δημόσια Δωρεάν Υγεία και Παιδεία.
Καλούμε την κυβέρνηση να αναγνωρίσει το δικαίωμα του Παλαιστινιακού λαού να έχει το δικό του κράτος, όπως αποφάσισε ομόφωνα η ολομέλεια της Βουλής στις 22 Δεκεμβρίου 2015.
Η άρνηση να αντιμετωπίσει κανείς με ειλικρίνεια τη σκοτεινή πλευρά της δικής του ιστορίας στο όνομα της ‘εθνικής ενότητας’ επιτείνει τον ιστορικό αναλφαβητισμό, ιδιαίτερα της νέας γενιάς. Καθώς δίνει τη μάχη για το μέλλον, πρέπει να ΄πατάει΄ στο στέρεο έδαφος της ιστορικής αλήθειας και όχι στον σαθρό ιστορικό αναθεωρητισμό, που στρώνει το δρόμο στον εθνικισμό, την ξενοφοβία και τον ρατσισμό και σε όσους δημαγωγούν εις βάρος των δημοκρατικών θεσμών.
Ο Αντιδικτατορικός Αγώνας ανέδειξε σε κινητήρια δύναμη της Ιστορίας την αντίσταση στην καταπίεση και την αγωνιστική στάση ζωής, αξίες που συμπυκνώνονται και στην ακροτελεύτια 120 διάταξη του Συντάγματος, κληρονόμο του ιστορικού ‘114’ :
«H τήρηση του Συντάγματος επαφίεται στον πατριωτισμό των Ελλήνων, που δικαιούνται και υποχρεούνται να αντιστέκονται με κάθε μέσο εναντίον οποιουδήποτε επιχειρεί να το καταλύσει με τη βία.
